چک بانکی یکی از مهم ترین و پرکاربردترین اسنادی است که در روابط تجاری مورداستفاده قرار می گیرد و بسیاری از افراد از آن برای پرداخت بدهی های خود یا به عنوان یک تضمین استفاده می کنند. حال اگر فردی که چک را دریافت می کند، نتواند آن را وصول کند، اصطلاحا باید چک را برگشت بزند که در چنین موقعیتی، به آن چک، چک بی محل می گویند. مسلما صدور چنین چکی با مجازات همراه است و بعد از آن عواقبی در انتظار فرد صادرکننده چک بی محل خواهد بود. از همین رو در ادامه همراه ما باشید تا متوجه شوید که مجازات صدور چک بی محل چیست و چگونه می توان از فرد متخلف شکایت کرد؟

چک بی محل چیست؟

چک بی محل همانند هر چک دیگری به درستی نوشته شده و در آن تاریخی برای وصول درج شده است. حال اگر فرد دریافت کننده چک، در تاریخ معین به بانک مراجعه کند و خواستار وصول چک شود، اما در حساب شخص مبلغ درج شده روی چک وجود نداشته باشد، چک وصول نخواهد شد و آن چک بی محل است. زمانی که فرد با چنین شرایطی مواجه می شود، باید پیگیری های لازم را انجام دهد. در ادامه روش هایی که برای پیگیری چک بی محل وجود دارد را بررسی می کنیم.

روند پیگیری چک بی محل

زمانی که فرد متوجه چک بی محل می شود، می تواند از روش های مختلفی برای پیگیری چک بی محل استفاده کند. برای مثال فرد می تواند به دادگاه برود و شکایت کیفری تنظیم نماید تا رسیدگی های لازم انجام شود. اما علاوه بر مراجعه به دادگاه، شخصی که چک بی محل دریافت کرده است، می تواند پیگیری های لازم را از طریق اداره ثبت نیز انجام دهد تا اجراییه مربوطه صادر شود و پیگیری لازم صورت گیرد.

نکته ای که باید به آن در این بخش اشاره کنیم، این است که مطابق ماده 2 قانون صدور چک، چک هایی که توسط بانک های دایر در ایران به یک فرد داده می شوند، حکم سند لازم الاجرا را دارند. منظور از سند لازم الاجرا، در حقیقت سندی است که برای به اجرا در آوردن مفاد آن، نیازی به مراجعه به دادگاه و طرح شکایت نیست، و فرد می تواند با استناد به سند لازم الاجرا بودن و مراجعه به اداره ثبت، مبلغ تعیین شده را دریافت کند.

پیگیری چک بی محل از طریق اداره ثبت

با توجه به توضیحاتی که در اختیارتان قرار گرفت، متوجه شدید که می توانید پیگیری چک بی محل را از طریق اداره ثبت نیز انجام دهید. حال در این بخش تصمیم داریم مراحلی که باید برای پیگیری از طریق اداره ثبت انجام دهید را بررسی کنیم:

اولین کاری که باید انجام دهید، مراجعه به اداره ثبت است. بنابراین دارنده چک در تاریخ مشخص به بانک می رود و زمانی که متوجه خالی بودن حساب صادر کننده چک می شود، باید گواهی عدم پرداخت از بانک را بگیرد که اصطلاحا گفته می شود چک برگشت خورده است. در ادامه فرد باید اصل چک و گواهی عدم پرداخت را کپی کند و آن را برابر با اصل نماید. برای انجام این کار باید به دفاتر ثبت مراجعه کرد.

در ادامه به یک اداره ثبت که نزدیک بانک صادرکننده چک وجود دارد مراجعه کنید و درخواست صدور اجراییه را داشته باشید. در ادامه برگه هایی به شما داده می شود که باید اطلاعات آن ها را تکمیل کنید و به همراه سایر مدارک کپی که به آن ها اشاره کردیم به اداره ثبت تحویل دهید.

بعد از آنکه شما به عنوان دارنده چک تمام مدارک را تحویل دادید، پرونده تشکیل می شود و حکم اجراییه صادر خواهد شد. در نتیجه ابلاغیه ای برای فرد صادرکننده چک ارسال می شود. بعد از ارسال این ابلاغیه، فرد بدهکار ده روز فرصت دارد که مبلغ چک را به فرد شاکی بپردازد. اگر فرصت ده روز به پایان برسد و مالی از طرف فرد بدهکار پرداخت نشود، دوباره یک فرصت ده روزه لحاظ می شود تا فرد اینسری لیستی از دارایی های خود را به مامور اجرایی بدهد.

در راستای بررسی مجازات صدور چک بی محل، باید گفت اگر فرد بدهکار پرداختی را انجام ندهد، دارنده چک حق دارد اموال فرد صادرکننده را بازداشت کند و با فروش آن ها بدهی خود را بردارد. البته اموال معرفی شده، نباید به دلیل بدهی دیگری در گرو اداره ثبت باشند.

مجازات صدور چک بی محل در قانون جدید

یکی از انواع مجازت های درنظر گرفته شده برای صدور چک بی محل، حبس و زندان است؛ اما باید بدانید این امر بستگی به این دارد که چک بی محل در زمینه حقوقی مطرح شده باشد یا در حوزه دادگاه کیفری! البته برای آنکه شکایت کیفری مطرح شود، باید شرایطی وجود داشته باشد، برای مثال اگر دارنده چک نسبت به مهلت 6 ماهه بی توجه باشد یا چک فاقد هرگونه امضا و تاریخ باشد، امکان طرح شکایت کیفری از چک بی محل وجود ندارد. اما در شرایط دیگر، امکان طرح چنین شکایتی هست که مجازات فرد صادرکننده چک با توجه به مبلغ چک مشخص می شود.

در ماده 7 قانون صدور چک، مشخص شده است که اگر مبلغ چک کمتر از ده میلیون ریال باشد، حبس در نظر گرفته شده برای صادرکننده تا شش ماه در نظر گرفته می شود. اگر مبلغ چک بین ده میلیون ریال تا پنجاه میلیون ریال باشد، حبس بین شش تا 12 ماه در نظر گرفته می شود و اگر مبلغ آن بیش از پنجاه میلیون ریال باشد، یک الی دو سال حبس برای فرد خاطی در نظر گرفته می شود.

در نظر داشته باشید که پیگیری و رسیدگی به پرونده های مربوط به چک بی محل پیچیدگی های مخصوص به خود را دارد، از همین رو توصیه می شود در چنین موقعیتی از یک وکیل خبره که تخصص و تجربه لازم را دارد کمک بگیرید. برای مشاهده لیستی از وکلایی که می توانند در این زمینه به شما کمک کنند، می توانید به سایت mastervakil.com مراجعه و یا روی لینک زیر کلیک کنید.

https://mastervakil.com/the-best-criminal-lawyers-in-isfahan/

کلام آخر

اگر فردی یک چک صادر کند و فرد دارنده چک در تاریخ معین برای وصول آن چک به بانک برود، اما متوجه شود حساب شخص خالی است، چک را برگشت می زند و به آن چک، چک بی محل می‌گویند. حال ما برای آنکه شما درک بهتری از مفهوم چک بی محل و مجازات صدور چک بی محل پیدا کنید، در این مقاله هر آنچه باید می دانستید را بررسی کردیم که امیدواریم این مطالب برای شما مفید بوده باشند.